Groei gebeurt niet vanzelf. Bepaal in welke aspecten je wilt groeien en breng structuur aan in de activiteiten die dat stimuleren.
Vergelijkbaar met een plant, gooi je die niet in een pot met de opdracht: “Groei maar”. Je zorgt voor een vruchtbare bodem, licht, genoeg water en eventueel extra voeding. Muziek of tegen ze kletsen is optioneel. Regelmatige verzorging is nodig tijdens de ontwikkeling.
Met mensen is het niet veel anders. Gezonde groei vergt gezonde voeding, mentaal en fysiek. Alleen paddenstoelen (schimmels) groeien in het donker. Vroeger gebruikte men die voor de achterhaalde ‘mushroom management’ theorie: “Keep them in the dark, feed them sh1t and watch them grow!” Resultaat? Schimmelig!
In veel gevallen blijft de groei vastzitten in de zelfhulpindustrie, met veel input en weinig actie in het veranderproces. De term zelfhulp geeft al aan dat begeleiding ontbreekt. Je moet er zelf uitkomen en lukt dat niet, dan heb je pech. Maar dat is niet nodig. Je kan goede voorwaarden scheppen en hulp kan uit allerlei hoeken komen als je erom vraagt.
Zelfreflectie en analyse
Begin met een eerlijke evaluatie van je huidige situatie. Hoe ben je hierin verzeild geraakt, waarom en wat zijn je redenen om verandering te willen?
Wat zijn je sterke en zwakke punten
Hoe kun je sterkte (kracht) gebruiken om te verbeteren en de scherpe kantjes van tekortkomingen verminderen? Concentreer je op wat je al kan en wat je verder uit kan bouwen. Dat geeft een positievere instelling dan je te concentreren op je – vermeende – tekortkomingen ingegeven door anderen en daarmee gekweekte onzekerheid.
Analyseer je waarden, interesses en passies.
Geef waarde aan wat je echt omgeeft en belangrijk vindt in het leven. Of zoals Mark Manson zegt: “What you give a fwck about!” Als dat de basis van je beslissingen is, dan krijg je daar zelden spijt van. Maar als je persoonlijke waarden compromitteert, kom je meestal jezelf tegen, ondanks ‘succes’ op de korte termijn.
Interesses en passies zijn dingen die je doet zonder dwang of externe druk. Probeer uit te vinden waarom je ergens interesse hebt: de activiteit, omgeving, resultaat, etc.
Passie is vaak een tijdelijke bevlieging. Met interesses kan je geleidelijk verdieping vinden waardoor je meer plezier hebt in vaardigheid, bijdrage en erkenning. Dan kan passie een resultaat zijn van je interesses en de groeiende bijdragen.
Welke vaardigheden en competenties wil je ontwikkelen?
Een vaardigheid is iets wat je goed kan door studie en ervaring. Een aanleg of talent helpt, maar het niveau van de vaardigheid wordt bepaald door actieve ontwikkeling. Het komt je niet zomaar aanwaaien.
Ga uit van je beweegredenen om specifieke vaardigheden te ontwikkelen. Wat wil je bereiken en waarom? Is je motivatie helder en zuiver (niet alleen voor extern gewin), dan is het makkelijker om consequent aan je doelen te werken.
Sommige basisvaardigheden zijn nuttig, andere leer je tijdens je groeitraject. Alles van tevoren leren – de eeuwige student – kan betekenen dat je nooit toepast. Begin als je 70% zeker bent, de rest komt meestal tijdens het proces. Perfectionisme leidt tot uitstelgedrag. Gedaan is beter dan perfect.
Talent en inzet
“Jij hebt daar talent voor” klinkt als een compliment, maar kan een valkuil zijn. Het suggereert dat succes vanzelf komt met talent, waardoor je minder geneigd bent om hard te werken. Als snelle groei uitblijft, krijg je te horen dat je te weinig inspanning levert. Met beperkt talent is veel te bereiken als je de juiste energie en focus investeert. Investeer in jezelf.
Het is realistischer aan te nemen dat iedereen aanleg heeft voor bepaalde vaardigheden. In de sport zijn er twee voetballers: Messi (talent + ontwikkeling) tegenover Ronaldo (hard werken). Beide zijn succesvol.
Ontwikkel de open mindset dat je kunt leren en jezelf ontwikkelen door open te staan voor groei en dat je tijd en moeite moet investeren om je ontwikkeling te verdienen.
Doelen stellen
SMART-doelen voor persoonlijke ontwikkeling worden vaak aangeraden. Ze zijn niet slecht, maar komen uit de productiviteithoek. Pas ze alleen toe als je helder bent over je keuzes. Waarom is belangrijker dan Wat en Hoe.
Het voordeel van de SMART-aanpak is dat het vaagheden voorkomt. Voornemens om ooit iets te doen zijn meestal een garantie voor falen.
Geef exact je tussen- of eindresultaat (Specifiek). Maak je doel of stap ondubbelzinnig (Meetbaar). Is het doel haalbaar (Acceptabel) en heeft het geen onredelijke voorwaarden (Realistisch). ‘Ooit’ is ‘Nooit’ en geef aan wanneer een meetbaar doel bereikt moet zijn (Tijdgebonden). De SMART aanpak geeft structuur, een houvast die je effectief kan gebruiken maar geen garanties.
Je doel kan een eindresultaat zijn, maar het is betrouwbaarder om het proces van werken aan het resultaat als doel te stellen.
- Tegen jezelf zeggen ‘ik wil X bereiken’ kan te ver in de toekomst liggen om je dagelijks te motiveren. En als je het doel bereikt, wat dan? Wat wil je ermee bereiken en waarom?
- Je voornemen ‘dagelijks een uur aan X te werken met activiteiten Y en Z’ geeft je meer houvast dan alleen het uiteindelijke doel voor ogen te houden.
- Nog beter zijn de ‘implementatie-intenties’ waarmee je stelt: ‘Na het avondeten besteed ik een half uur aan X’.
Actie!
Ontwikkel een stappenplan om je doelen te bereiken. Dat geeft helderheid over de benodigde acties. Met alleen het eindresultaat in gedachten, kom je er zelden zonder kleerscheuren.
Plan alleen de korte termijn (een week vooruit) in detail. Een plan is een leidraad, geen dwingend keurslijf. Zoals Eisenhower zei: “Plans are useless (after the first shot), but the process of planning is essential.”
Maak plannen, zet de stappen en deadlines in je agenda. Een to-do lijst zonder data is tijdverspilling. Kweek stap voor stap duurzame gewoontes die bijdragen aan je groei.
Plan de benodigde middelen en ondersteuning. Appeltje schillen zonder mesje is lastig. Idem met varkentjes wassen.
Maak tijd vrij voor je persoonlijke ontwikkeling! Als je groei belangrijk vindt, plan je tijd. Ga je ervanuit dat je het kunt doen als je tijd hebt, programmeer je mislukking. Maak het onderdeel van je dagelijkse routines.
Urgentie!!!
Actie = Doen! Begin klein, maar begin vandaag. Elke kleine stap creëert momentum dat je motiveert om door te zetten. Zoals een rollende sneeuwbal groeit je motivatie met elke succesvolle actie. Zie tegenslagen als leermomenten.
Lezen over groei en doelen is goed, maar het resultaat is beperkt. Wil je veranderen? Begin klein en begin NU! Zet een eerste stap en kijk wat er gebeurt.
Gezonder eten begint in de supermarkt. Laat je niet verleiden door bewerkte producten met ‘GEZOND’ erop. Kies basisproducten en leer gezond koken.
Betere voeding voor je geest begint met de aanbevolen boeken voor groei. Ik beveel de WellNed boekbesprekingen aan.
Maak aantekeningen en herlees wat indruk maakt. Distilleer eigen actiepunten!
Ga uit van de urgentie om te floreren door jezelf te verbeteren voor alle aspecten van je leven. Doe dat voor jezelf maar nog meer voor de mensen om je heen en je activiteiten. Waarom niet het beste van jezelf aan de wereld geven? En wanneer? Waarom niet NU!?
Het beste moment om een boom te planten was 20 jaar geleden.
Het volgende goede moment is NU!
Evalueer wekelijks je voortgang op een vast moment en ga maandelijks dieper in de voortgangsbewaking. Stel doelen en processen bij waar nodig.
Zoek actief hulp en input van anderen. Sta open voor feedback om blinde vlekken te vermijden. De mensen die om jou geven zullen eerlijk zijn – zonder je te veroordelen – en observaties maken die je over het hoofd ziet.
Samenvatting
Door deze elementen in je ontwikkelingsplan op te nemen, creëer je een solide basis voor continue groei en verbetering. Vergeet niet dat persoonlijke ontwikkeling een doorlopend proces is dat consistentie, toewijding en zelfreflectie vereist.
- Ga uit van je sterke punten, niet je vermeende tekortkomingen.
- Bepaal je waarden, interesses en passies. Evalueer die periodiek.
- Zoek uit welke vaardigheden en gewoontes je nodig hebt om te groeien.
- Stel specifieke doelen en overweeg SMART voor detailstappen.
- Actie! Lezen en leren is goed, maar toepassen is beter.
- Ontwikkel een gevoel van urgentie vanuit je intenties; wie wil je zijn in plaats van wat wil je doen.
Je kunt in alle opzichten een beter mens worden. Gun jezelf en je dierbaren die kans! Er moet niets, maar er zijn kansen om als mens te floreren. Anders loop je het risico om stuurloos met de stroom mee te drijven.
